Как будет по бурятски желаю здоровья
Бурхандаа бадаруулhан зулатнай
Наhыетнай нэмэжэ байг,
Бурхандаа утаhан санзайтнай
Сэдьхэлыетнай арюудхажа байг,
Бурхандаа табиhан далгатнай
Баян хэшэгтнай байг,
Бурхандаа үргэhэн сайтнай
Һанаhан хэрэгыетнай бүтээжэ байг!
Хүндэтэ ____________________!
Табин наhанайтнай ойн баяраар халуун зүрхэнhөө амаршалнаб!
Табан үнгын сэсэгууд тала дайдаяа шэмэглэhэндэл,
Табин наhанайтнай баяр танай наhа шэмэглэг лэ!
Хуби заяанай hэжууртэ дорюун, хухюун зандаа,
Yндэр наhанай үзүүртэ hайхан сарюун зандаа,
Хорбоо энэ юртэмсэдэ урматай, баяртай хододоо
Yдэр, сагай тэмсэлдэ үлзы ябахатнай болтогой!
Уважаемый(ая)____________!
От всего сердца поздравляю с 50-летним юбилеем!
Как разноцветье украшает поля и луга,
Так пусть юбилей украшает Ваш возраст.
Здоровье и счастье, успех и удача
Всегда пусть сопутствуют Вам много лет!
Для тех, кто готовится к проведению милана ребенка — Милаагуурта хэлэхэ амаршалга Танай анхаралда. 
Поздравление от имени бабушки, дедушки.
Хоорхэн, жаахан, хайрата минии аша (зээ) басагамни (хубуумни)!
Элдэбын харгыда төөрингүй,
Эжынгээ хэлэhээр ябаарай!
Асатай харгыда төөрингүй,
Абынгаа хэлэhээр ябаарай!
Абынгаа нютагта баян боложо,
Эжынгээ нютагта эрдэм оложо ябаарай!
Ухаан бодолой эрдэм шудалааарай,
Ута hайхан наhа эдлээрэй!
Поздравление на милагууре мальчика:
Улзы жаахан (имя )
Худэр хубуудээр балсангаа туршалсажа,
Хулэг мориной жолоо адхан,
Зэбэтэ номые зэлэ татажа,
Эрын гурбан нааданай солые дуудуулха,
Баатар хубуун боложо,
Буряад Эхэ орондоо золтой ябахань болтогой!
Гостям от родителей:
Хундэтэ айлшаднай! Урилгыемнай абажа, маанадаа (бидэнэрээ) хундэлжэ, ухибуугымнай анха туруушын ой баярта ерэhэндэтнай ехэ баяртайбди!
Бии бэлигтэй, дүүрэн хэшэгтэй,
удаан жаргал эдлэжэ,
Yнэр баян hуухатнай болтогой!
Источник
Как будет по бурятски желаю здоровья
Он жэлнүүд һэлгэлдэжэ, номгон тэнюун Үхэр жэлнай үнгэрөөд, Бар жэл гаража ерэбэ! Мүнөө монгол туургата арадуудай Сагаан һарын Шэнын нэгэндэ угтадаг арадай һайндэр хадаа Чингис Богдо хаан шэрээдээ заларһан 1206 оной Бар жэлhээ эхитэй байха.
Тэрэ гэhээр 67 рабжуун унгэрбэ. 804 жэлэй туршада жэл бури хамаг этигэл найдалаа бухы hайн hайханда зорюулан, хуршэ арадуудтайгаа нэгэ хун шэнги угтажа байдаг. Шэнэ жэлнай шэнэ найдалаар эрьег лэ! Гаража ерэhэн Бар жэлнай урагшаа дабшаhан замыемнай жаргалай туяагаар гэрэлтуулэг лэ!
Удэр бури
Унэтэй угэ дуулажа,
hара бури
hайхан угэ дуулажа,
Наранай толо хаража,
Наhанай ундэрые дабажа,
Дундагуй дуурэн,
Дутуугуй хусэд,
Дурбэн тэгшэ
Жаргалтай ябыт даа!
Соёлой министр Т. Г. Цыбиков
С праздником Белого месяца поздравляю Вас и Ваших родных! Примите древнее благопожелание, которым по традиции поздравляют старших: «Да будет всегда теплым ваш очаг! Да будет всегда тесно у вашей коновязи от дальних и ближних гостей! Пусть тучнеют и множатся ваши стада на сочной зелени трав. Да будет ваша вода аршаном!».
На Востоке говорят: «Как сильный жар необходим для извлечения из руды благородных металлов и для создания новых сплавов, так и год Тигра нужен для выявления самого лучшего в нас». Пусть же в новом году проявятся новые скрытые таланты. Пусть стихия железа наступающего года придаст Вам свою твердость и чистоту, а тигр – творческую смелость и энергию. В эти светлые дни Сагаалгана мы уверены, что год Тигра будет годом наших свершений и взаимного творчества.
Министр культуры Т. Г. Цыбиков
В светлый праздник со светлым лицом
Поздравляйте по древним законам,
Когда старость была в почёте.
Те, кто младше, двумя руками
Поддержите старшего мудрость.
Новогодний рассвет не проспите,
Чтобы наша защитница Лхама,
Обегая всю Землю за ночь,
Вас взяла под свою опеку.
Все плохое сгорит в новогоднем костре,
И все помыслы будут чистыми,
Словно светлая степь в Сагаалган!
С Белым месяцем!
Гаража байhан Шэнэ жэлдэ
Газар дайдамнай урэжэлтэй байг лэ,
Хото, худ88 нютаг бухэндэ
Хонин т88лэй, сагаан эдеэн дэлгэрэг лэ!
Гараhан жэлнай гэр бухэндэ
Зол жаргалай гэрэлээр сасарhай.
Дэлхэй тубимнай дайнай утаа узэнгуй,
Дэлгэр тэнюун сэлмэг байха болтогой!
Дорогие земляки и верующие! Улан-удэнцы и гости столицы Бурятии!
14 февраля наступает главный буддийский праздник Сагаалган — Белый месяц, Новый год по Лунному календарю.
В этот день и весь месяц принято навещать старших, молодежь старается одарить их теплым словом, преподнести подарки. Эту добрую традицию монголы и буряты соблюдают с древних времен. Именно с Сагаалганом связывают самые светлые ожидания, так как считается, что белый цвет означает чистоту помыслов и нравственное обновление. Уважительное отношение к культурным традициям всех народов, проживающих в нашем городе, особенно проявляется во время праздника Белого месяца. Возрожденный десятилетия назад праздник вместе с бурятами отмечают представители многих наций и народностей, независимо от вероисповедания.
В этом году Сагаалган вновь совпал с Масленицей – народным праздником прощания с зимой и встречи весны. Для горожан и гостей столицы мы подготовили много интересного. На площади Советов разместится юрточный городок – здесь пройдет торжественная церемония передачи власти от года Быка к году Тигра, встретятся Сагаалган и Масленица. Мы ожидаем высокого гостя – Хозяина холода из Ямала, который приедет к нам благодаря международному туристическому проекту «Чайный путь». Впервые в городе пройдет праздник бууз — национального бурятского блюда, без которого не обходится ни один праздничный стол.
Накануне праздника по традиции будет проведен наполненный особым смыслом обряд Дугжууба. Желаю все горожанам, чтобы в очищающем огне Сор дотла сгорели все прежние обиды, невзгоды, а помыслы и чаяния приобрели чистоту.
Поздравляю вас с праздником! Пусть не болеют ваши дети, не стареют ваши родители, а ваша жизнь будет долгой и счастливой.
Сагаа hараяа угтажа, сагаан hанаатай, буян хэшэгтэй hууял даа.
Тyрэл Улаан-Yдэ хотоео ooдэнь yргэн, гэр бyлэдoo амгалан тайбан, ажалдаа амжалтатай, золтой жаргалтай ябахамнай болтогой!
Источник
Как будет по бурятски желаю здоровья
Аяа хайрата.
Ашата эжынгээ буянгаар
Алтан дэлхэй гэшхэжэ,
Арюун агаараар амилжа,
Аршаан булагаар ундалжа,
Абынгаа һургаалы алдангүй,
Аглаг тоонто нютагтаа
Аха, захатанай тоодо оробош.
Талаантай, жаргалтай,
Нүхэдэйнгөө дунда
Табин наһаяа угтажа байнаш.
Хүл нюсэгэн балшар багаһаа
Хүнэй үгөөр, хүнгэн һэнши.
Зан, абариш хубилаашьегүй-
Зонойл түлөө зандаа ябанаш.
Наһанай харгы хүнгэн бэшэ,
Наадаһаар гансал дабахань бэрхэ.
Эдлэхэ жаргал өөрөө ерэдэггүй,
Элэжэл, эсэжэл гартаа абахаш.
Yбгэд, хүгшэды хүндэлжэ,
Yхибүүд, залуу һүрэгтэ
Yльгэр, жэшээ боложо,
Томорхуу боложо зобонгүй,
Тоомтой, наартай, зан соогоо,
Буряад арадай заншал сахин,
Буян хуряажа, элүүр, энхэ,
Баабайнгаа гуламта бадараажа,
Ашата буурал эжыгээ
Альган дээрээ үргэжэ,
Ашыень харюулхы бодоорой.
Yнэн дээрээ эжыдэш
Yлүүш юумэн хэрэггүй.
Өөрөөл мэндэ ябахыеш
Yдэр бүри мүргэдэг.
Мүшэн доро бэе, наһан
Мүнхэ бэшэ, ойлгоорой.
Yнэн һайхан нэрээ гансал
Yргэн, гамнан ябаарай.
Yри хүүгэдээ энхэрэн,
Гарынь ганзагада, хүлынь дүрөөдэ
Гаргажа, хүргэжэ табяарай.
Наһанай нүхэр .
Наартай жарган һуугаарай.
Арад зондоо туһатай,
Аха, дүүдээ хүндэтэй,
Амар мэндэ, хүгтэй,
Yндэр наһа наһалжа,
Эжыдээ – хүбүүн, эгэшэдээ – дүү,
Дүүнэртээ – аха, зээнэртээ – ноён,
Нүхэдтөө – нүхэр,
Унажа ябаха моритой,
Угжада хэхэ һүтэй,
Урагшатай, урматай һуугаарай!
* * *
Yдэр бүхэндэ жаргалай һайханиие үзэжэ,
Yглөө бүхэндэ наранай һайханиие хаража,
Yреэлэй һайханиие ходо шагнажа,
Yндэр наһа наһалжа,
Yри хүүгэдтээ туһалжа,
Yетэн нүхэдтөө хүндэтэй,
Yнэр баян һуугыт даа!
* * *
Табин наһанайнгаа дабаан дээрэ
Таамнай гарабат.
Эрдэм, ажалай эршэ соогуур
Эрмэлзэжэ ерэбэт.
Уран һайхан буряад хэлэеэ
Ухаалан шэнжэлнэт.
Арад зонтоёо алхасаа нэгэдүүлэн,
Амжалтаарнь омогорхонот.
Алтан ойнтнай дабаан дээгүүр
Арюун наран туяарна.
Дабаанай саана үшөө дабаан,
Дайдын саана үргэн дайда –
Дабшажал ябыт даа урагшаа!
* * *
Табан үнгын сэсэгүүд
Тала газараа шэмэглэг,
Табин наһанай баяр
Танай наһа шэмэглэг.
Долоон үнгын һолонго
Добо талаяа шэмэглэг,
Далан наһанай жаргал
Танай наһа шэмэглэг.
Найман үнгын сэсэгүүд
Нарата талаяа шэмэглэг,
Наян наһанай баяр
Танай наһа шэмэглэг.
Зургаан үнгын сэсэгүүд
Зуһалан газараа шэмэглэг,
Зуун наһанай жаргал
Танай наһа шэмэглэг.
* * *
Хори гаран наһандаа
Хуби заяагаа холбоолди.
Yнгэрөөл олон жэлнүүд –
Yндэр набтар хүтэлнүүд.
Наһанай үндэр дабаанда
Нэгэ жэгдээр жүдхөөлди.
Зоной жиирээр ябажа,
Жаран наһаяа хүсэбэлши.
“Бүлын жаргал гээшэ
Бэе бэеэ хүлеэхэ” –
Нангин энэ һургаалые
Наһан соогоо сахяалди.
Эды олон жэлнүүд соо
Элдэб үенүүд үнгэрөө.
Хүндэ хүшэр сагуудшье
Хүрдэ шэнгеэр эрьелдээ.
Хорбоо юртэмсын хогоосони
Хоюуландаа үзөөбди, зүгөөр
Сэдьхэл гээшэ хомхой даа:
Саашань хүрөө гэхэгүйш.
Дуранай арюун дэльбэхэн
Дорюун хөөрхэн ашанараа
Дэлхэйн дэнзэ шэнгеэр
Дэмы бэшэ һананабди.
Али нэгэеэ орхижо,
Алтан дэлхэйһээ холодонгүй,
Ашанараа айл болготороо,
Амиды мэндэ ябаһайбди.
* * *
Баруун таладаа
Бурхан сахюусатай,
Зүүн таладаа
Зонхобо бурхантай,
Орой дээрээ
Одо заяатай,
Һүнэшэгүй һүлдэтэй,
Буурашагүй буянтай,
Даашагүй даллагатай,
Дабашагүй хэшэгтэй,
Тэнгэриһээ тэдхэмжэтэй,
Yлгэн дайдаһаа
Yргэмжэтэй
Ябахатнай болтогой!
* * *
Аха захатамнай хэтэдээ
Арадтаа хүндэтэй ябыт даа.
Зол заяатай, амар амгалан
Элүүр энхэ һуугыт даа!
Yтэлһэн тэмдэг шарайдаа
Yгыл зандаа һуугарайт.
Зугаатай, сэсэн ахамнай,
Зуугаадтай болотороо жаргаарайт!
Танайнгаа хэшэг буяниие эдлэжэ, һайхан абари зангыетнай, ухаатай зүбшэл заабаринуудыетнай сэгнэн хододоо ябадаг үхибүүдтнай ута наһа, удаан жаргал, элүүр мэндые хүсэнэ.
* * *
Газар дэлхэйдэ хүн бэеэ хүндэлжэ,
Ганса наһанай нангин ойгоо тэмдэглыт!
Yшөөл тэды һаруул һайхан жэлнүүды
Yри бэеын альган дээрэ үнгэргыт!
Ошоһон наһаяа шаналжа, гунигта абтангүй
Оршолон Замбиин бэлэг гэжэ сэгнэгты!
Алтан дэлхэйһээ үргэмжэтэй
Амар мэндэ, жаргал эдлэн һуугыт даа!
Һаруул бодолтой,
Һайхан һанаатай,
Сэсэн үгэтэй,
Сэбэр сэдьхэлтэй,
Наартай, зугаатай,
Налгай жаргалтай,
Элбэг баян,
Элүүр мэндэ,
Энхэ амгалан
Ажаһуухатнай болтогой.
* * *
Аба, эжы хоёройнгоо
Алтан шэнги һургаал дагажа,
Ашата хэрэгынь үргэлжэлүүлжэ,
Алдарта нэрыень нэрлүүлжэ,
Аха эгэшэнэрээ дахажа,
Арадаа дүүнэрээ дахуулжа,
Һайхан заншалаа золгуулан
Ябыт даа!
60 НАҺАНАЙ ОЙДО
Хүндэтэ манай эжымнай,
Хайрата һайхан теэбиимнай,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй дээрэ,
Хүхэ номин огторгой доро
Хүжэ шэнги агаараар амилжа,
Хүбүү, басагадаа,
Аша, гуша, зээнэрээ баясуулан,
Yшөөл олон жэлдэ
Хүл хүнгэн ябыт даа.
Yлгэн һайхан тоонто дайдадаа
Yлгын дууе шагнан тэнжээт.
Элдин дэлюун энхэ тайгадаа
Эрын соло эдлээт.
Ошоһон жэлнүүд эрьен ерэжэ,
Ойндотнай һэргэн дуулана.
Yндэр наһанай табсан
Yзэгдэжэл эхилбэ гээшэ ха.
Yзэһэн хараһанаа, ажалай соло
Yндэжэ ябаһан үхибүүдтээ
Yгэлэн хэлэжэ ябыт даа.
Зоной хэрэгтэ бэеэ үгөөлта,
Зориг түгэлдэр энэ хүрөөлта,
Хүндэ ажалһаа зүрхэ алдаагүйт,
Хүсөө гамнаагүйт, эсээ сусаагүйт.
Жара наһанай жаргалда хүрэбэт,
Жаргалтай хаһа танда ерэбэ.
Гол угаа дамжуулха,
Гуламта сахиха хүбүүдээрээ,
Уян нугархай,
Урин сэбэр басагадаараа
Омогорхожо, баярлажа,
Олон жэлдэ омог дорюун һуугыт даа.
* * *
Аба эжын буян хэшэгтэй,
Ая гангаар анхилћан,
Амгалан тэнюун,
Аглаг . нютагта
Аажам тэнюун
Энхэ тайбан . сагта
Энэ дэлхэйдэ хүмүүнэй нэрэ олоолта.
«Эрдэм бэлиг – эрхим баян» – гэһэн
Элинсэгэймнай үгэ бии юм.
Арад зоной дунда ажалай үргэн замые
Алдар нэрэтэйгээр эдлээлта.
Мүнөөдэр, танайнгаа 60 наһанай ойн баярай үдэртэ,
Манай зүгһөө хэлэхэ үреэл иимэ байна:
Он жэлэй ошохо бүри
Омог дорюун зандаа,
Һара, жэлэй ошохо бүри
Һайхан сарюун зандаа,
Yдэр бүри жаргал үзэжэ,
Буянгаа эдлэжэ,
Yшөөл олон жэлнүүдтэ
Ара үбэрөөрөө, аша зээнэрээ тойруулан,
Сээжэ һонор, сэдьхэл арюун,
Ута наһатай, удаан жаргалтай
Һуухыетнай хүсэнэбди!
* * *
Жара наһанайтнай жабхаланта наран
Жалгын оройдо жарган мандаба –
Хэмжүүртэ жэлнүүдэй хэтын жаргал хэлбын эрьебэ.
Залуу нүхэдтөө дүршэлөө залгуулжа,
Залиршагүй мэндэ ябагты!
Ажалша зоной ажал хэрэгтэ
Анхарал золтой ажаһуугты!
* * *
Жороо мориной жолоо барижа,
Олон зоной ударидагша боложо,
Гараа холотороо ажал хэжэ,
Жаран наһанайнай жаргалда хүрэбэт.
Дэмбэрэлтэ һайхан энэ үдэрөөртнай
Доро дохин халуунаар амаршалаад,
Зудгүй газарта зуһажа,
Зоболонгүй газарта жаргажа,
Yри хүүгэдтээ үргүүлжэ,
Газаагаа гайгүй,
Гэртээ гэнэгүй
Yдэр бүри үнэтэй үгэ шагнажа,
Наранай толон соо
Наһанай үндэрые дабажа,
Ябахатнай болтогой!
* * *
Түрэһэн һайхан тоонтодоо,
Сэлгеэ номин нютагтаа,
Ажалдаашье, албандаашье,
Ажабайдалдаашье
Амаралта гэжэ мэдээгүй,
Арад зонойнгоо дэмжэлгээр
Амжалтатай һайн хүдэлжэ,
Олон жэлэй һубаряан соогуур
Олоной түлөө оролдожо,
Онсо габьяагаа гаргажа,
Олон түмэндэ хүндэтэй болоот!
Һайхан . нүхэртэеэ
. баатар хүбүүдые,
. дангина басагадые
Yргэжэ, һургажа, хүмүүжүүлжэ,
Хүлыень дүрөөдэ,
Гарыень ганзагада хүргөөд,
Гэр бүлэ болгожо түбхинүүлээд,
. Һайхан аша, зээнэрые
Yргэн дороо бөөмэйлжэ,
Yбдэг дээрээ үргэнэт!
* * *
Һүнэшэгүй һүлдэтэй,
Зайлашагүй заяатай,
Даашагүй далгатай,
Дабашагүй хэшэгтэй,
Буурашагүй буянтай,
Мүнхэ нэрэтэй,
Мүнгэн жолоотой
Ябахатнай болтогой!
– гэжэ үреэнэбди!
* * *
Хүрьһэтэ дэлхэйдэ
Хүн боложо түрөөд,
Хүмүүн бэеэ хүсөөд,
Хүлэгэй туруунһаа таһарангүй,
Хүнэй хүбүүдһээ дутангүй,
Һургуули һудар үсэдөөр үзэжэ,
Һураһанаа һургаал болгожо,
Дуулаһанаа дүршэл болгожо,
Альгаа холотороо,
Ажал хэжэ,
Хүлһөө гоожотороо,
Хүдэлмэри хэжэ,
Хүн бэеэ хүдэржөөлта.
Оролдожо ябаһыетнай
Олон зомнай сэгнэдэг.
Нэтэрүүгээр хүдэлһыетнай
Наһатайшуулнай дурдадаг.
Аглаг дэлхэйдэ
Түрэһэн үдэрөөртнай,
Жаран наһаартнай.
Амаршалаял даа танаа
Уг гарбалайнгаа
Ургахые харагты.
Yри бэеынгээ
Yнэржэхые харагты.
Yхэр малайнгаа
Yдэхые харагты,
Yлэһэн наһандаа
Yлзытэй ябагты.
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй дээрэ,
Хүхэ мүнхэ огторгойн наран доро
Yри хүүгэдээ үргэжэ,
Yндэр наһатай болобот.
Сэсэг ногоон дайдадаа
Сэдьхэн дуулажа ябыт даа!
Аялга хонгёо энэ замдаа
Аятай зугаатай хододоо ябыт даа!
Буряад дуунайнгаа аялга
Баяртай золтой хододоо
Нүхэд, зонойнгоо дунда
Хүхюутэй дуулажа ябыт даа!
Харахада шарайтнай залуу зандаа,
Шандааһантнай шанга зандаа,
Нарата олон жэлнүүдтэ
Амар амгалан ажаһуугты!
Жаран жэлэй жаргал эдлэжэ,
Наян жэлэй найр үзэжэ ябагты!
* * *
Жаргалта 60 наһанайтнай
Жабхаланта түгэс ойгоортнай,
Дуран сэдьхэлэйнгээ оёорһоо
Доро дохин амаршалнабди.
Ажал дээрээ амжалтатай,
Арад зондоо суутай,
Хүдэлмэри дээрээ урагшатай,
Хүндэтэй солотой ябаналта.
Бэрхэтэй хүшэр жэлнүүдтэ,
Бэлигтэй зоригтой ажаллажа,
Түрэл нютагайнгаа байдалые,
Түбхинүүлэн арьбажуулалсаалта.
Арадай түлөө оролдоһонтнай,
Аша буян болохол,
Бүгэдын хэрэгтэ хабаадаһантнай
Буян хэшэг болохол.
Түлижэ байһан галтнай
Түмэн жэлдэ бадараг лэ,
Байрлажа һууһан гэртнай
Бадма сэсэгээр дэлгэрэг лэ.
Yргэн сагаан нютагтаа
Yри хүүгэдтээ үргүүлжэ,
Ута наһа наһалжа,
Удаан жаргажа һуухатнай болтогой!
65 НАҺАНАЙ ОЙДО
Жаргал түгэс мүнөөдэрэй оршомдо
Жаран табан наһанайтнай
Мүндэлһэниинь һайхан.
Сэсэгэй баглаашуу арюухан баяраар
Сэдьхэлэй оёорһоо амаршалнабди!
Наһанайтнай харгы зам
Найдамтай зохидоор зурыгаал,
Наһаараа хэһэн ажалдатнай
Талаан бэлигтнай тодороол!
Жаран табанайнгаа дабаае дабан,
Жаргал тэгшэ, үнэр баян ябаналта,
Урдатнай үшөөл олон дабаан бии.
Наһанайнгаа найдамтай нүхэртэй
Налайжа тэдэниие дабахалта!
Yглөө бүри наранай гарахые угтажа,
Yдэр бүри үреэлэй һайханиие дуулажа,
Yшөөл олон жэлдэ жарган
Ажаһуухыетнай үреэнэбди!
Yргэн дэлхэйһээ үргэмжэтэй,
Yндэр тэнгэриһээ үршөөлтэй,
Эртын наранһаа эмнэ абажа,
Эхэ газарһаа хүсэ абажа,
Гай гашалан үзэнгүй,
Гэр бүлэдөө жаргалтай,
Зээ гушануудаа хаража,
Сагай хүшэртэ дарагдангүй
Ажаһуухатнай болтогой!
70 НАҺАНАЙ ОЙДО
Эрхим хүндэтэ .
Балшар наhандаа наадаhан
Һааритайхан жэлнүүдээ
Һанан, hанан hууналта.
Залуу гүлмэр наhандаа
Залхуурангуй оролдожо,
Оёдолшоной мэргэжэлы
Одоол өөрөө шудалаат.
Уран гарайтнай бэлиг
Угай танай шанар лэ,
Оёhон булган малгайнууд
Олон зонии шэмэглээ.
Аяа хайрата нүхэрөө
Альган дээрээ үргэжэ,
Далан табанайнь дабаае
Дабажа гараhан буянтайт.
. . шарай харыт,
Сэбэр гээшэнь гайхалтай!
Сээжынь ухаан, бодолнуудай
Һонор гээшэнь гайхалтай !
Долоон үнгын һолонго
Добо талые шэмэглэг лэ,
Далан наһанай жаргал,
Танай наһа шэмэглэг лэ.
Yлзы һайхан нютагтаа
Аша зээнэрэйнгээ дунда
Сээжэ дүүрэн, сэнгүү
Сэдьхэл дүүрэн, золтой
Дуу домогтой,
Зугаа найртай,
Гасалан гашуудал үзэнгүй,
Хүл хүнгэн, амгалан тэнюун
Ажаһуухатнай болтогой!
Үреэлнүүд
Айлдаа амараг ябаарай,
Зондоо зохид ябаарай.
Дээрэһээшни бурхан татан ябаг,
Дороһоошни зон үргэн ябаг.
Буурал сагаан үһэн
Толгойдошни байг,
Буян сагаан наһан
Бэедэшни байг.
Аяндаа зөөлэн ябаарай,
Ашанартаа хүндэтэй ябаарай.
* * * *
Хоймороороо дүүрэн
Хоёр хушуун үри үдхэ,
Хотоороо дүүрэн
Табан хушуу мал үдхэ.
Зэлэ һунгама баян болоорой,
Зэргэ һунгама үнэр болоорой.
Үдэр бүри юрөөл баярые дуулажа байгаарай,
Һара бүри һайн заяа оршожо байгаарай.
Найман Намсарай мэтэ баян болоорой.
Найдан жүдэн мэтэ үнэр болоорой.
Хуһан сагаан ургаяа шэрэн ерээрэй,
Хун сагаан хонидоо хурайн ерээрэй,
Адуугаа танишагүй баян болоорой,
Ашаяа танишагүй үнэр болоорой.
Загалтнай хүсэжэ байг,
Заяантнай орожо байг!
Буга шэги ута наһатай,
Буха шэнги бүдүүн хүзүүтэй болоорой!
* ** *
Найдандал баян боло,
Намсарайдал үнэр боло.
Газартаа мүргэжэ, галбагай жарга.
Хүнэй хүбүүн богоһышни элээг,
Хүлэгэй хүбүүн сэргышни элээг.
Ута наһа наһала, удаан жаргал жарга.
Шулуугүй газарта бууса заһа,
Шоногүй газарта мал үдхэ.
Хада гэшхэбэб гэжэ, халюу гэшхэжэ ябаарай.
Бута гэшхэбэб гэжэ, булга гэшхэжэ ябаарай.
Атар газарай ногоондо адли халюуран жарга,
Арбан табан һарада адли галмайран жарга.
Боориһоо халтирхагүй туруу туруулэн жарга,
Бурханһаа алдуурхагүй нэрэ абан жарга.
Халуундаа һууха хүбүүтэй жаргаарай,
Хадамда ошохо басагантай жаргаарай.
Абаяа дахаха хүбүүтэй жаргаарай,
Эжыгээ дахаха басагатай жаргаарай!
*** *
Шаата сэмгэ
Барижа байгты!
Шалханаг хүбүү
Гаргажа байгты!
Можо сэмгэ
Залажа байгты!
Муяа хүбүү
Асаржа байгты!
*** *
Хүбүү гаргажа,
Хүдэһэ оёжо байгты!
Аха дүүгээ ялайлгажа,
Амитан зоноо баярлуулжа байгты!
*** *
Агтан мори унаһантнай
Агтын түрүү болоһой даа,
Албатай хүбүү бариһантнай
Абай түрүү болоһой даа.
*** *
Хүрин мори унаһантнай
Хүлэгэй түрүү болоһой даа,
Хүжүүн хүбүү бариһантнай
Хүнэй түрүү болоһой даа.
****
Сайдууд, түшэмэд, тайжанар,
Арад зон мүнхэ
Амар амгалан болтогой.
Үндэр мундаргайн хормойгоор,
Баргажан мүрэнэй хойгуур,
Хүлэг хурдан унагад
Бай буляалдан харайбат,
Табан эсэгэйн хүшэтэй хүбүүд
Хүшэ гарган барилдабат,
Мэргэн шадалта хүбүүд
Бай буляалдан харбабат.
Хартаганаата газараар харайлдажа,
Харгуй гарган ерэбэт,
Харанхуй һүниие
Гэгээрүүлэн ерэбэт,
Шэбэр газараар харайлдажа,
Шобхо тооһо татан ерэбэт,
Гэгээн сагаан үдэриие
Харанхуйлуулан ерэбэт,
Дүрбэн хара туруунһаан
Дүлэ гарасаран харайжа ерэгшэ,
Дүшэн сагаан шүдэнһээн
Гал сахилгаан харайжа ерэгшэ,
Боро азаргайн хүбүүн,
Борогшо гуунэй унаган.
Магнай дээрээ мэнзэтэй,
Ташаан дээрээ тамгата,
Хиидхүүр шэнгэн дэлһэтэй,
Шодом хара һүүлтэй,
Хоёр хурса шэхэтэй,
Түргэн түргэн харайхадашни
Тэбшын шэнээн дагнаһан
Эндэ тэндэ ооборлуулна,
Абалсан абалсан харайхадашни
Аянайн шэнээн дагнаһан
Эндэ тэндэ ооборлуулна,
Огторгойхоо бороон орог
Уулахаа манан гараг
Талахаа таряан ургаг
Шулуунхаа сэсэг бадараг лэ!
Үргэн дайдын хүрьхэн дээрэ
Үнэр ябаха болыт
Мандаха наранай туяан дор
Мэндэ ябаха болыт!
Дуулим таламнай сэсэглэжэ байг лэ!
Адуухан малнай атарлан бэлшэг лэ!
Уха голнай харьялжа байг лэ!
Тохо зөөхэй дэлбэржэ байг лэ!
Ой тайгамнай үтхэржэ байг лэ!
Ан гүрөөхэн удэжэ байг лэ!
Айл аймагнай амгалан хууг лэ!
Аба эжымнай энхэрэн яваг лэ!
Үргэн ногоон газар дээрэмнай
Үлзы тайбан байг лэ, мүнхэдөө
Үер толоноор үе мүнхэдөө
Үлгэн дэлхэймнай гэгээрхэй!
2. Аба эжын дайда аглаг тенюүн нютагнай
Аба эжын үреэлтэй
Аглаг тенюүн нютагнай
Ажалша бэрхэ зоноороо
Ашата орондоо суурхаг лэ!
Хабтагай хайхан тоонто нютагнай
Хагдаараашье, гандангүй байг лэ
Ханилхан хайратай нүхэртэйгөө
Хүгшэртэрөө жаргажа хуугты хододоо!
Үргэн хайхан тоонто нютагнай
Үбхээреешье гандангүй байг лэ
Үелхэн хайратай нүхэртээеэ
Үтэлтэрөө жаргажа хуугты хододоо!
Үтэхэн бодохон нютагаа
Үргэжэ хододоо ябаарай
Гарахан түрэхэн нютагаа
Харалсажа хододоо ябаарай!
Үбгэд хүгшэдөө хүндэлхэдөө
Үен аханайтнай бэлэг
Хүбүүд басагадные үргэхэдөө
Хүндэтэй эжы абанарай нэрэ!
Эжы абынгаа дайдада
Эзэн боложо хуугты
Энхэ заянда найдан
Этигэлтэй дуулж ябагты!
Баабайнгаа нютагта баян боложо
Эжынгээ нютагта эрхим боложо ябагты!
Үргэн сагаан нютагтаа
Үбгэн боложо жаргаарайгты!
Тэбхэр хайхан нютагтаа
Төөдэй боложо жаргаарайгты!
Гэгээн энэ дэлхэйдээ
Гэрэл татан ябагты
Ягаан энэ дэлхэйгээ
Ямба ёхоор эдлэгты!
Үбгэн хүнийе дүүгэй ёхоор хүндэлжэ
Үншэн хүнийе абын ёхоор хайрлагты!
Хамагай түлөөдэ оролдосо ехэтэй
Хангай дэлхэйдээ эзэн бологты!
Бий бэлэгтэй, дүүрэн хэшэгтэй
Саяан үндэр уулын оройдо
Наранай гэрэл сасархан мэтэ
Сэсэгтэ хайхан дэлхэй дээрэ
Наян үнгын сэсэг дэлгэрхэн мэтэ
Эжы абынга нютагта
Энхэ хайхан жаргаха болтогой!
Байгал номин далай шэнди
Оёорхоо тунгалаг
Бархан үндэр уула шэнди
Орьёлхоо тунгалаг
Буряадангаа гал гуламта
Бата бэеэр дэгжээгээд
Дааган мориёо хүүлдэжэ
Дархан солоёо нэрлүүлжэ ябаарайгты!
Найман тээшээ намаалжа
Наян тээшээ дэлгэржэ ябагты
Наран шэнди тунгалаг
Нажар шэнди налгай ябагты!
Аяндаа амар
Замдаа хайн ябажа
Хүрэхэ газартаа хүрэжэ
Ханахан хэргээ бүтээжэ
Ута наха нахалжа
Удаан жаргал эдэлжэ хууха болыт!
Айл зондоо хүндэтэй ябагты!
Аймаг соогоо суутай ябагты!
Ажал хүдэлнэри дөө урагшатай ябагты!
Сээжэ дүүрэн сэнгүүтэй
Сэтьхэл дүүрэн золтой ябагты!
Дуу домогтой
Зугаа найртай ябагты!
Холо ябабал мэндэеэ хүргэлсэн
Ойро ябабал орожо гаралсан
Элүүр энхэ, хайн хайхан
Ажал хүдэлмэриөөр
арад зондо хүндэтэй
Хүхюүн зугаатай ябагты!
Огторгой хүрэм
Омогтой ябагты
Ороноор дүүрэн
Нүхэдтэй ябагты!
Сэсэн бодолтой
Сэбэр байдалтай
Уран хургат ай
Урин аргатай жаргагты!
Уужам сэтьхэлтэй
Уута зугаатай
Үнэн нүхэдтэй
Үнэр дүүнэртэй хуугты!
Хүсэд хэсэлтэй
Үсэд хүсэтэй
Баян жаргалтай
Баян хэшэгтэй байгты!
Источник